Jak radzić sobie z małym uparciuchem?

 Jak radzić sobie z małym uparciuchem?

„Dziecko rodzi się z zespołem cech uwarunkowanych genetycznie, a od dorosłych w dużej mierze zależy, jak wykorzysta ono ten potencjał”.

 Jo Douglas. Zrozumieć przedszkolaka.

Prawie każdy maluch w większym lub mniejszym stopniu przechodzi w swoim okresie rozwoju wiek buntu i upartości. Czasami upartość jest częścią charakteru dziecka a czasami maluch chce w ten sposób pokazać swoją niezależność albo zbadać, jak daleko może posunąć się i przekroczyć granice ustalone przez  dorosłego. Rodzice muszą nauczyć się sposobów radzenia  w takich sytuacjach oraz wykazać się dużą cierpliwością, zrozumieniem  i opanowaniem.

Jak można poradzić sobie z małym uparciuchem?

1. Zdobądź się na okazywanie maluchowi ciepła, zrozumienia i serdecznego uczucia.

2. Ustal reguły/zasady i egzekwuj je. Dziecko potrzebuje wyznaczenia granic dla własnego bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego. Nigdy nie łam woli dziecka -zacznie zachowywać się jeszcze gorzej. Nie wykorzeniaj u dziecka cech uciążliwych w dzieciństwie, ale u dorosłych świadczących o sile charakteru i uważanych za atut. Z upartego malca może wyrosnąć stanowczy, pewny siebie, zdecydowany i wytrwały dorosły.

3. Unikaj przesadnej ostrości, rygoru i nadużywania kar. Nie ustępuj malcowi, ale też nie zmuszaj go do postępowania wbrew sobie. Naucz sztuki kompromisu. Nakłanianiem do zrobienia czegoś, czego smyk nie chce, spowodujesz, że maluch tylko nasili opór albo, że stracisz jego zaufanie. Jeśli już powiesz „Nie” w sytuacjach, które są np. niebezpieczne dla malucha lub nie do zaakceptowania wykaż się wtedy stanowczością. Oznajmij dziecku, co ma zrobić i wytłumacz dlaczego.

4. Zawczasu przewiduj kłopoty. Odwracaj uwagę, zapobiegaj sytuacjom, które mogą wywoływać niewłaściwe zachowania np. stań przed kasą, gdzie nie ma słodyczy.

5. Pozytywnie inspiruj dziecko i zachęcaj je do dobrego zachowania- zachęć dziecko do współpracy zamiast powiedzieć „Jak nie założysz piżamki, to nie przeczytam ci bajki” powiedz „Załóż teraz piżamkę, a potem przeczytam ci bajkę”

6. Zastanów się czy czasami nie warto zignorować złego zachowania komentując wyłącznie dobre – odpuść sobie niektóre rzeczy. Gdy dziecko np. krzyczy chcąc zwrócić na siebie uwagę, zignoruj to. Maluch szybko nauczy się, że nie tędy droga. Absolutnie nie możemy ignorować bicia, czy niszczenia przedmiotów.

7. Ogranicz do minimum poziom żądań i poleceń kierowanych do dzieci (złota zasada wychowania: warto pomyśleć zanim coś powiemy). Mów konkretnie, np. zamiast powiedzieć „Posprzątaj zabawki!” podziel tę czynność na etapy „Włóż klocki do pudełka”, „Postaw samochody na półce” itp. Dzieci w wieku przedszkolnym mają problemy z zapamiętaniem poleceń złożonych.

8. Egzekwuj spełnianie próśb i sprawdzaj, czy rzeczywiście są spełniane (chwalmy nawet za próby spełniania – w ten sposób wzmacniamy motywację dziecka). Bądźmy konsekwentni. Jeśli ustalamy zasadę, że zanim dziecko pójdzie spać ma sprzątnąć zabawki to dopilnujmy tego. Możemy maluchowi na początku pomóc, ale nie sprzątajmy za niego.

9. Panuj nad emocjami i nie podnoś głosu. Mów do dziecka spokojnie, nie krzycz. Stosuj techniki aktywnego słuchania i otwieracze „Wygląda na to, że się zezłościłeś, bo musiałeś już wrócić z podwórka do domu”. Tu wysłuchaj dziecko… Teraz Ty – „Jesteś rozżalony, bo się wspaniale bawiłeś. Problem w tym, że teraz jest obiad”. Tu wysłuchaj znowu dziecko… „Nie chcesz teraz jeść, chciałbyś się bawić na dworze. Ja to rozumiem. Ale teraz jest pora obiadu”.

10. Nie wymagaj zbyt wiele od siebie i dziecka, stawiając skromne, lecz realne cele.

11. Staraj się zachowywać spokój i nie trać poczucia humoru (jak najczęściej wykorzystuj dowcip i humor pamiętając jednak żeby niechcący nie ośmieszyć dziecka).

12. Jak najczęściej chwal (pozytywne wzmocnienia), natomiast karanie stosuj sporadycznie.

13. Zastanów się, czy poświęcasz maluchowi wystarczająco uwagi- czasami dziecko woli, gdy się na niego złościsz, niż gdy go nie zauważasz.

14. Skup się na potrzebach dziecka, zachowaj rozsądek i otwartość kontaktu. Swoim opanowaniem dawaj dobry przykład.

Na koniec zapamiętaj, że dziecko, które ma mnóstwo zakazów i bardzo mało sytuacji, kiedy może decydować o swoich sprawach staje się uparte i nieposłuszne. Zatem twórzmy dziecku sytuacje, gdzie będzie mogło współdecydować, czy samo decydować o sobie, mieć pewną swobodę wyboru zaspokajając w ten sposób potrzebę samodzielności, podejmowania własnych decyzji nawet, jeśli dotyczą spraw tak pozornie błahych, jak kolor koszulki. Jest to bardzo ważne dla rozwoju niezależności, poczucia własnej wartości i pewności dziecka.

Warto przeczytać!

1. Martin Herbert. Rozsądne ustalanie granic. Co wolno dziecku.
2. Jo Douglas. „Zrozumieć przedszkolaka”.
3. Adele Faber, Elaine Mazlish. „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły”