Dojrzałość szkolna Twojego dziecka.

Dojrzałość szkolna Twojego dziecka

Edukacja przedszkolna jest pierwszym etapem w życiu dziecka związanym z dłuższą rozłąką z rodzicami. Zazwyczaj rodzice pozytywnie myślą o tym doświadczeniu dziecka. Ich pociecha przeżywa i poznaje poprzez zabawę wielu nowych rzeczy. Trudniejszym jednak etapem jest przejście z przedszkola do szkoły. Rodzice mają obawy, czy ich dziecko sobie poradzi i podoła nowym trudniejszym, wymaganiom. Etap przedszkolny jest w tym sensie bardzo ważny, ponieważ we współpracy z rodzicami przygotowuje dziecko na ten moment. To bardzo skomplikowany proces składający się z wielu aspektów oraz czynności. Wszystkie zabawy i ćwiczenia w wieku od 3 do 6 lat mają prowadzić do integracji wiedzy i umiejętności pozwalających bez problemu odnaleźć się dziecku w otoczeniu szkolnym.

Co dziecko powinno opanować przed pójściem do szkoły?

Zatem, co dziecko powinno mieć opanowane w tym wieku? Jaką konkretnie dojrzałość powinno osiągnąć? Wyróżnia się trzy główne aspekty. Po pierwsze dojrzałość dziecka pod względem umysłowym. Dziecko dojrzałe w tym aspekcie posiada:

· odpowiedni do wieku zasób pojęć i wiadomości;

· odpowiedni poziom mowy (zasób słów, prawidłowa artykulacja);

· umiejętność swobodnego wypowiadania się;

· zdolność zapamiętywania;

· zdolność myślenia przyczynowo – skutkowego i wnioskowania;

· wyrobioną umiejętność koncentracji uwagi;

· umiejętność uczenia się „na żądanie”, a nie kiedy wyraża taką potrzebę;

· umiejętność spostrzegania i różnicowania spostrzeżeń;

· prawidłowo rozwinięty słuch fonematyczny;

· umiejętność słuchania wypowiedzi innych;

· odpowiednio rozwiniętą uwagę dowolną;

· umiejętność odróżniania fikcji od rzeczywistości.

Kolejną jest dojrzałość dziecka w sferze społecznej i emocjonalnej. Dziecko powinno:

nawiązywać pozytywne kontakty z rówieśnikami i osobami dorosłymi;
podporządkowywać się określonym wymaganiom i zasadom;
być samodzielne w różnych sytuacjach (np. ubieranie się);
mieć poczucie odpowiedzialności za swoje działania;
współdziałać z nauczycielem i kolegami;
być systematyczne;
liczyć się z potrzebami innych;
być odporne na stres i niepowodzenia;
umiejętnie wyrażać swoje emocje i je kontrolować;
przez dłuższy czas przebywać w szkole bez opieki rodziców.

Ostatnią, jaką dziecko powinno osiągnąć jest dojrzałość dziecka pod względem fizycznym. Dziecko gotowe do pójścia do szkoły powinno:

być odporne na choroby i zmęczenie;
prezentować odpowiednią do wieku sprawność ruchową, motoryczną i manualną;
posiadać dobry ogólny stan zdrowia ( w tym prawidłowy słuch i wzrok);
mieć prawidłową koordynację ruchów;
posiadać odpowiedni poziom umiejętności samoobsługowych;
sprawnie biegać, czworakować, skakać, pełzać, pokonywać przeszkody, rzucać i chwytać piłkę, maszerować przez dłuższy czas bez zmęczenia. 

W jaki sposób rodzic może pomoc dziecku osiągnąć dojrzałość szkolną?

Aby próg szkolny dziecko przekroczyło spokojnie, bez stresu, powinno się je do tego przygotować:

· nigdy nie należy straszyć dziecka nauczycielami i szkołą;

· dziecko powinno cieszyć się z tego, że pójdzie do szkoły;

· należy zaangażować dziecko w szkolne zakupy, aby mogło wybrać to, co mu się podoba;

· zorganizujmy w domu wcześniej stałe miejsce do pracy dziecka, biurko, półki na książki czy przybory szkolne;

· bardzo ważną rolę odgrywa atmosfera emocjonalna w domu;

· spokój dziecka buduje również stały rozkład dnia;

· świetnie byłoby spacerować w pobliżu szkoły lub na jej terenie, aby dziecko znało już to miejsce wcześniej;

· czytajmy bajki o pójściu do szkoły.

Co jeszcze?:

· Należy systematycznie wykonywać wraz z dzieckiem ćwiczenia, mające na celu wspieranie przygotowania do nauki czytania i pisania, nauki matematyki oraz rozwoju społeczno-emocjonalnego.

· Rodzic powinien zachęcać dziecko do samodzielnego i dokładnego wykonywania prac.

· Należy rozmawiać o uczuciach i emocjach w różnych sytuacjach spotykających dziecko. Uczmy poprawnego zachowania społecznego i bezkonfliktowego rozwiązywania problemów.

· Organizujmy zabawy wymagających od dziecka samodzielnego myślenia i działania oraz do kojarzenia faktów i wyciągania wniosków.

· Pomóżmy przygotować rękę do pisania, wycinania itp. poprzez rysowanie linii prostych, następnie falistych i zaokrąglonych, a na końcu szlaczków (na początku na dużej płaszczyźnie, a potem należy ją zmniejszać i ograniczać liniami)- ważny jest właściwy uchwyt narzędzia pisarskiego oraz kierunek rysowania linii.

· Ćwiczmy z dzieckiem wzrok zaczynając od ilustracji, a potem przechodźmy do klocków, figur oraz znaków literopodobnych. 

· Ćwiczmy słuch, który odgrywa bardzo ważną rolę w procesie uczenia. Rozpoczynajmy od rozpoznawania dźwięków z otoczenia, tworzenia rytmów i rymów, a następnie przechodźmy do ćwiczeń związanych z sylabami, głoskami wyróżnianiem wyrazów w zadaniu itd.

To tylko nieliczne możliwości rozwijania dojrzałości szkolnej. Ważnym jest, aby te czynności były wykonywane w toku zabaw. Sposobów jest bardzo dużo – istotny jest każdy moment poświęcany na zabawę z dzieckiem.

Podsumowując pragnę zwrócić uwagę na to, iż wiek przedszkolny to okres tak dynamicznego rozwoju, takiej chłonności umysłu, jaki się już w życiu dziecka więcej nie powtórzy. Dlatego też nie można marnować szansy, jaką stwarza każdy dzień, wartościowo i pożytecznie spędzony z dzieckiem.[1] 

[1] Na podstawie „Zabawy przygotowujące do szkoły”, Barbel Merthan oraz „Przedszkolami. Co każdy rodzic i nauczyciel wiedzieć powinien.”, Monika Biała